آموزش و پرورش از دیرباز در تداوم و بقای جوامع بشری نقش اساسی ایفا کرده است»(علاقه بند،۱۳۹1: 1)؛چرا که مبانی اصلی آموزشی و مهارتی در سالهای کودکی و در بستر نظام آموزش و پرورش شکل میگیرد. به جرات می توان ادعا کرد که بخش زیادی از ورودی های نظام آموزش عالی فعلی کشور که خروجی های نظام آموزش و پرورش هستند با فرهنگ آموزشی نهادینه شده در بستر قبلی وارد فضای آموزش عالی میشوند و پیشرفت تحصیلی را برآمده از نظام قبلی، مساوی با نمره تحصیلی میدانند. امروزه سرنوشت بسیاری از دانش آموختگان مراکز آموزشی کشور، اعم از تحصیلات اجباری یا تحصیلات تکمیلی در آموزش عالی در گرو کسب نمره های بیشتر آموزشی است .حال اینکه این نمره ها بیانگر استعداد واقعی و قابل اعتماد نیست» (قربانی،۱۳۸۷: 249).نمره تحصیلی نتیجه ارزشیابی آموزشی است و ارزشیابی پیشرفت تحصیلی مهمترین نوع ارزشیابی آموزشی است»(سیف،۱۳۹۰ :128).مفهوم ارزشیابی آموزشی دچار تحولاتی شده است و امروزه دیگر به آن به عنوان سنجش سنتی نگریسته نمیشود که به نمره به عنوان بازده آموزشی نظر دارد ،بلکه در رویکردهای جدید ارزشیابی آموزشی به عنوان فرایند منظم و هدفمندی مطرح می شود که در طیفی از کمیت گرایی صرف یا کیفیت گرایی صرف در حرکت بوده است؛با وجود این هنوز هم نمره ملاک ارتقای تحصیلی دانش آموزان یا دانشجویان و محور تصمیم گیری های آموزشی است در حالی که نمره های تحصیلی در واقع بروندادی نسبی و غیرقابل اعتماد است که در فرایند تحصیل ،تحت تاثیر عوامل متعددی مانند مربی ماهر و کارآزموده، متربی با استعداد و کوشا ،هوش و محیط مناسب خانوادگی و تحصیلی قرار میگیرد»(صالح،۱۳۸۰: 94).این روند اشتباه تا آنجا پیش می رود که هدف تحصیل علم را، که بر اساس آموزههای اسلامی کسب نور و رهایی از ظلمت است به طور مستقیم تحت تاثیر قرار میدهد و بعد آسمانی علمآموزی مدنظر اسلام را بعد نازل مدرک گرایی به بند میکشد.
در نگاه سنتی فرایند آموزش، زمانی خوب انجام گرفته است که بازده، یعنی درصد قبولی فراگیران زیادتر باشد؛ به عبارت دیگر نمره و درصد قبولی محور است نه فرایند یادگیری؛ اما در نگاه جدید و فرایند محور، یادگیرندگان وظایفی فراتر از حفظ مطالب درسی و آوردن نمره قبولی دارند و همه چیز بر رضایت دانش آموز و توسعه یادگیری متمرکز است» (تورانی،۱۳۸۲: 214). در نگاه جدید فرایند ارزشیابی پیشرفت تحصیلی نیز نیازمند بازنگری است تا با تجدیدنظر در اهداف، روش و پیامدهایش، گزارش جامع و واقع گرایانه از روند پیشرفت تحصیلی فراگیران آموزشی را ارائه کند. فرآیند ارزشیابی آموزشی که امروزه کمال مطلوب است، بسترساز تصمیم سازی هایی با حداقل خطا خواهد بود و به بهبود و اصلاح آموزشی منتهی خواهد شد.
درباره این سایت